I. DỮ LIỆU MỞ

1. Dữ liệu mở là gì?

Dữ liệu mở (Open Data) là dữ liệu được công khai mà mọi người có thể tự do sử dụng, tái sử dụng và chia sẻ cho người khác mà không bị hạn chế bởi các ràng buộc về bản quyền hay quyền sở hữu. Dữ liệu mở có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm chính phủ, tổ chức phi chính phủ, tổ chức phi lợi nhuận và cộng đồng người dùng. 

Một số ví dụ về dữ liệu mở bao gồm thông tin thống kê dân số, dữ liệu thời tiết, dữ liệu giao thông, dữ liệu y tế, dữ liệu về môi trường, dữ liệu văn bản pháp luật, và nhiều loại dữ liệu phi cá nhân (tức là dữ liệu không chứa thông tin về các cá nhân cụ thể) khác.

2. Dữ liệu “mở” khi nào?

Dữ liệu được coi là mở nếu nó đồng thời đáp ứng 3 tiêu chí sau:

3. Lợi ích của dữ liệu mở

Việc chia sẻ dữ liệu mở giúp tăng cường sức mạnh cho các cá nhân và tổ chức doanh nghiệp bằng cách cung cấp thông tin quan trọng và minh bạch về hoạt động của cả khu vực công và tư nhân. Nhờ đó, họ có thể đưa ra các quyết định sáng suốt hơn, dựa trên các phân tích dữ liệu cụ thể.

Nhìn chung, dữ liệu mở mang lại lợi ích rõ rệt trên 4 phương diện chính:

• Tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình: Dữ liệu mở giúp chính phủ và các tổ chức công khai thông tin, từ đó tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm giải trình. Người dân có thể dễ dàng tiếp cận và kiểm tra các thông tin về chi tiêu ngân sách, đầu tư công, và các chính sách công.
• Thúc đẩy đổi mới và tăng trưởng: Khi dữ liệu được mở, các nhà nghiên cứu, doanh nghiệp và cá nhân có thể sử dụng dữ liệu này để phát triển các sản phẩm và dịch vụ dịch vụ mới. Việc kết hợp dữ liệu mở với thông tin nội bộ cũng giúp tổ chức có được cái nhìn sâu sắc hơn, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa quy trình và thúc đẩy đổi mới.
• Cải thiện dịch vụ công: Dữ liệu mở giúp các cơ quan nhà nước cải thiện chất lượng dịch vụ công bằng cách cung cấp thông tin chính xác và kịp thời. 
• Hỗ trợ nghiên cứu và phân tích: Các nhà nghiên cứu và học giả có thể sử dụng dữ liệu mở để tiến hành các nghiên cứu và phân tích, từ đó đưa ra các kết luận và khuyến nghị chính sách dựa trên dữ liệu thực tế.Ví dụ, bằng cách kết hợp dữ liệu mở từ nhiều tổ chức khác nhau, các thành phố có thể cung cấp cho du khách mọi thông tin văn hóa cần thiết để lên kế hoạch cho chuyến đi của mình. 

II. KHỞI NGHIỆP NHỜ DỮ LIỆU MỞ

1. Go Code Colorado

Go Code Colorado là một cuộc thi phát triển ứng dụng thường niên được tổ chức tại bang Colorado, Mỹ. Mục tiêu của cuộc thi là khuyến khích các nhà phát triển, các doanh nhân sử dụng dữ liệu mở của bang Colorado để tạo ra các giải pháp công nghệ giải quyết các thách thức thực tiễn trong kinh doanh và xã hội, giúp doanh nghiệp và cộng đồng địa phương phát triển mạnh mẽ hơn. Bên cạnh đó, Go Code Colorado còn giúp lan tỏa lợi ích của dữ liệu mở trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế và cộng đồng.

Khác với các cuộc thi lập trình thông thường, Go Code Colorado yêu cầu các thí sinh không chỉ có kỹ năng công nghệ mà còn phải đối mặt trực tiếp với các khía cạnh khởi nghiệp của dự án. Cuộc thi được tổ chức bởi Văn phòng Thống đốc và Bộ trưởng Ngoại giao bang Colorado, và đã thu hút nhiều doanh nghiệp công nghệ hàng đầu tài trợ.

Năm 2017, cuộc thi đã thu hút 43 đội tham gia với hơn 200 thí sinh tranh tài, thể hiện rõ ràng tiềm năng và sức hấp dẫn của dữ liệu mở trong cộng đồng công nghệ và khởi nghiệp.

2. Những đội chiến thắng

Ba đội cuối cùng được chọn vào vòng chung kết đã cho thấy khả năng sáng tạo không giới hạn của họ trong việc đối mặt và giải quyết các vấn đề khác nhau:

• Phân tích và khám phá dữ liệu về nước
• Phân tích tiếng ồn cho các dự án phát triển nhà ở và đô thị
• Cải thiện khả năng tiếp cận của các sản phẩm thực phẩm địa phương.

Dưới đây là cách các ứng dụng chiến thắng đã tận dụng dữ liệu mở để mang lại giá trị cho bối cảnh kinh doanh tại Colorado:

Drip

Đội thi đến từ thành phố Colorado Springs với sự kết hợp giữa các chuyên gia về kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe và bất động sản đã tạo ra một ứng dụng giúp đơn giản hóa quá trình tìm kiếm, phân tích dữ liệu về nước và môi trường, đặc biệt là những dữ liệu có ảnh hưởng đến giá trị đất đai. Thay vì phải mất nhiều thời gian và chi phí để thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, người dùng có thể sử dụng Drip để tìm tất cả thông tin cần thiết chỉ bằng vài thao tác đơn giản. 

Ứng dụng này hỗ trợ các nhà môi giới bất động sản, nhà phát triển dự án, nhà đầu tư, thẩm định viên và tư vấn viên đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác hơn nhờ vào dữ liệu nước được công khai, bao gồm: thông tin về chất lượng nước, lưu lượng, nguồn nước ngầm và các yếu tố môi trường khác. Những dữ liệu trên không chỉ được thu thập mà còn cung cấp các công cụ phân tích để hỗ trợ ra quyết định. Chẳng hạn, ứng dụng có thể giúp so sánh các khu vực khác nhau dựa trên tình trạng nguồn nước, từ đó hỗ trợ các nhà đầu tư và phát triển bất động sản lựa chọn vị trí phù hợp.

Hud Buddy

Đội thi từ Fort Collins đã phát triển một giải pháp giúp các chủ đầu tư bất động sản phân tích tiếng ồn tại các khu vực dự án nhà ở thuộc Bộ Phát triển Nhà ở và Đô thị Hoa Kỳ (HUD) một cách dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn. 

Cụ thể, khi xây dựng các khu dân cư mới, tiếng ồn từ môi trường xung quanh (như giao thông, công nghiệp, hay sân bay) có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của cư dân. Chính vì vậy, các cơ quan quản lý yêu cầu chủ đầu tư bất động sản phải thực hiện phân tích tiếng ồn để đảm bảo dự án đáp ứng các tiêu chuẩn về âm thanh và mang lại không gian sống an toàn, yên tĩnh. Thông thường, để thực hiện phân tích tiếng ồn, các chủ đầu tư phải thuê chuyên gia, chi hàng nghìn đô la và mất rất nhiều thời gian cho quá trình này. Tuy nhiên, Hud Buddy giúp họ thực hiện toàn bộ phân tích từ xa chỉ bằng một cú nhấp chuột, mà không cần đến tận nơi đo đạc. Ứng dụng này sử dụng dữ liệu tiếng ồn công khai kết hợp với các thuật toán phân tích chuyên sâu, mang đến kết quả nhanh chóng và chính xác.

Magpie Supply

Đội Magpie Supply từ Denver đã tạo ra một ứng dụng hỗ trợ nông dân trong việc kinh doanh và vận chuyển nông sản. Cụ thể, ứng dụng này cho phép những người nông dân tra cứu lịch sử giá cả của một mặt hàng tại các chợ nông sản trên bản đồ. Điều này giúp họ nắm bắt xu hướng giá, từ đó đưa ra quyết định bán hàng vào thời điểm tốt nhất. Ứng dụng còn hiển thị các khu chợ khác nhau trong bang, giúp nông dân khám phá những địa điểm mới để mở rộng thị trường và tìm kiếm khách hàng tiềm năng.

Ngoài ra, Magpie Supply còn đang phát triển thêm tính năng giúp các nông hộ nhỏ giảm chi phí vận chuyển hàng hóa bằng cách tìm kiếm khoảng trống trên các xe tải đang di chuyển. Điều này giúp nông dân tiết kiệm chi phí vận chuyển và dễ dàng đưa nông sản đến nhiều thị trường hơn.

Ba ứng dụng này không chỉ mang lại giá trị thực tiễn cho cộng đồng doanh nghiệp tại Colorado mà còn cho thấy tiềm năng vô tận của dữ liệu mở trong việc giải quyết các vấn đề xã hội và kinh tế.

Xem thêm: ỨNG DỤNG BI TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ: ĐỊNH HƯỚNG ĐẦU TƯ CHIẾN LƯỢC HIỆU QUẢ CỦA DOANH NGHIỆP

III.THÁCH THỨC KHI SỬ DỤNG DỮ LIỆU MỞ

Mặc dù dữ liệu mở mang lại nhiều lợi ích tiềm năng, việc khai thác chúng trong thực tế không hề đơn giản. Dưới đây là những thách thức phổ biến mà các tổ chức có thể gặp phải khi làm việc với dữ liệu mở:

1. Dữ liệu phân tán và không nhất quán

Dữ liệu mở được cung cấp từ nhiều nguồn khác nhau, dưới nhiều định dạng đa dạng và có thể truy cập theo nhiều cách khác nhau (trên trang web, tập tin hoặc lập trình). Tần suất cập nhật dữ liệu mở cũng không thống nhất, có nơi định kỳ, thường xuyên, có nơi không thường xuyên, tùy thuộc vào yếu tố con người hoặc sự kiện. 

2. Chất lượng dữ liệu kém

Một trong những trở ngại lớn khi làm việc với dữ liệu mở chính là chất lượng dữ liệu không đồng đều. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc có quá nhiều tổ chức tham gia vào quá trình thu thập và xuất bản dữ liệu, và phần lớn trong số đó vẫn sử dụng phương pháp thủ công. Điều này dễ dẫn đến sai sót trong quá trình nhập liệu và tạo ra những thông tin không nhất quán. 

3. Khó khăn trong liên kết dữ liệu

Việc thiếu các mã định danh chính thức và duy nhất cho các thực thể như tài sản, khu vực hoặc doanh nghiệp khiến việc kết nối dữ liệu mở với các nguồn dữ liệu nội bộ trở nên vô cùng phức tạp. Điều này có thể dẫn đến tình trạng dữ liệu bị phân mảnh, khó tổng hợp và phân tích, đặc biệt là trong các bài toán cần sự liên kết dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. 

4. Thiếu lịch sử dữ liệu

Phần lớn dữ liệu mở hiện nay chỉ cung cấp cái nhìn ở thời điểm hiện tại hoặc mới nhất, trong khi nhiều tổ chức lại cần dữ liệu lịch sử để phục vụ cho phân tích xu hướng và ra quyết định. Việc không thể truy cập vào dữ liệu tại thời điểm một quyết định cụ thể được đưa ra hoặc theo dõi sự thay đổi của dữ liệu theo thời gian gây ra nhiều hạn chế trong phân tích.

5. Tính bền vững của hệ thống xuất bản dữ liệu

Đối với các tổ chức khu vực công, xuất bản dữ liệu mở thường không phải là nhiệm vụ chính và thường không được ưu tiên đầu tư đúng mức. Do đó, các hệ thống này dễ gặp sự cố, tình trạng dữ liệu bị mất trên mạng hoặc không thể truy cập được diễn ra khá phổ biến. 

Kết luận: Để tận dụng tối đa giá trị của dữ liệu mở, các tổ chức cần đầu tư để sở hữu các giải pháp kỹ thuật mạnh mẽ để giải quyết những thách thức trên. Nền tảng Dữ liệu mở (Open Data Platform) của MH Solution ra đời chính là để đáp ứng nhu cầu này

IV. GIẢI PHÁP DỮ LIỆU MỞ CỦA MH SOLUTION

MH Solution là đơn vị cung cấp các giải pháp công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số hàng đầu tại Việt Nam. Chúng tôi cung cấp giải pháp Dữ liệu mở, giúp các tổ chức doanh nghiệp:

• Tự động đồng bộ dữ liệu từ hệ thống bên ngoài vào kho dữ liệu
• Hiển thị thông tin chi tiết dữ liệu, cập nhật dữ liệu qua nhiều nguồn khác nhau
• Chia sẻ dữ liệu, hỗ trợ khai thác dữ liệu qua API với nhiều tùy chọn truy vấn
• Liên kết lưu trữ dữ liệu điện toán đám mây, có khả năng mở rộng lưu trữ không giới hạn

V. KẾT LUẬN

Dữ liệu mở đã và đang trở thành một xu hướng tất yếu trong thời đại số hóa, mở ra cơ hội đột phá cho doanh nghiệp và xã hội. Trên thế giới, hơn 80% các quốc gia có cổng dữ liệu quốc gia cung cấp dữ liệu mở. Tại Việt Nam, việc tăng 10 bậc chỉ trong 2 năm (từ vị trí 91 năm 2020 lên 81 năm 2022) trên bảng xếp hạng cung cấp dữ liệu mở toàn cầu cho thấy tiềm năng to lớn và nỗ lực mạnh mẽ của nước ta trong việc phát triển hệ sinh thái dữ liệu mở.

Đã đến lúc các doanh nghiệp nắm bắt cơ hội từ dữ liệu mở để đổi mới, tối ưu hóa hoạt động và tạo ra giá trị bền vững!

Tìm hiểu thêm về giải pháp Dữ liệu mở của MH Solution tại đây