I - HL7 FHIR LÀ GÌ?

HL7 FHIR (Fast Healthcare Interoperability Resources) là tiêu chuẩn trao đổi thông tin Y tế - Chăm sóc sức khỏe giữa các hệ thống máy tính khác nhau được phát triển vào năm 2012 bởi HL7 International (Health Level Seven International).

HL7 FHIR được thiết kế nhằm cung cấp một cấu trúc chuẩn mực, linh hoạt, dễ sử dụng để trao đổi thông tin sức khỏe giữa các hệ thống và ứng dụng y tế khác nhau. Nó sử dụng các tài liệu định dạng web và giao thức web tiêu chuẩn như RESTful API (Application Programming Interface) để tạo điều kiện cho việc truy cập, trao đổi và chia sẻ dữ liệu Y tế - Chăm sóc sức khỏe một cách hiệu quả.

HL7 FHIR được coi là một tiến bộ quan trọng trong lĩnh vực chuẩn hóa và tương tác dữ liệu, giúp cải thiện tính tương thích và khả năng giao tiếp giữa các hệ thống, ứng dụng và thực thể trong lĩnh vực Y tế - Chăm sóc sức khỏe.

II - TẠI SAO HL7 FHIR LẠI TRỞ NÊN QUAN TRỌNG TRONG KỶ NGUYÊN SỐ?

Công nghệ thông tin phát triển, các App và Web cũng ngày càng nhiều và phổ biến. Cùng với đó, khối lượng dữ liệu được tạo ra hàng ngày cũng ngày càng lớn và dữ liệu ngành Y tế - Chăm sóc sức khỏe cũng không phải một ngoại lệ. Sự tăng trưởng dữ liệu lớn mạnh này dẫn đến nhu cầu mạnh mẽ về một phương pháp trao đổi thông tin dễ dàng hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn giữa các hệ thống cơ sở y tế với nhau và giữa các hệ thống cơ sở y tế với người dùng. 

Dưới đây là những lý do cốt yếu khiến cho HL7 FHIR ngày càng trở nên quan trọng trong kỷ nguyên số:

• Nhu cầu về số hóa thông tin Y tế - Chăm sóc sức khỏe: Hồ sơ sức khỏe điện tử của bệnh nhân phải có sẵn, có thể khám phá và hiểu được bởi tất cả các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác nhau mà bệnh nhân nhìn thấy. Trao đổi dữ liệu chăm sóc sức khỏe là cực kỳ quan trọng trong thế giới được kết nối để làm cho hệ thống hoạt động hiệu quả hơn.
• Nhu cầu về giao tiếp hiệu quả: Sự Khoảng một phần ba các khiếu nại về hành vi sai trái y tế có liên quan đến những thất bại trong giao tiếp. Nó xảy ra giữa bác sĩ và bệnh nhân của họ hoặc giữa các chuyên gia y tế. Có thể gửi đúng thông điệp giữa các doanh nghiệp trong ngành chăm sóc sức khỏe vào đúng thời điểm là rất quan trọng. Hệ thống trao đổi tin nhắn hiện tại được sử dụng trong ngành không đáp ứng được yêu cầu này.
• Nhu cầu về sự yêu tiên đặc thù: Công nghệ thông tin Y tế - Chăm sóc sức khỏe phải luôn đặt bệnh nhân lên hàng đầu. Khả năng tương tác là không thể thiếu để phát triển phương pháp tiếp cận bệnh nhân đầu tiên.
• Nhu cầu về bảo mật thông tin: Bảo mật và quyền riêng tư của dữ liệu chăm sóc sức khỏe là cực kỳ quan trọng. Khách hàng đang đầu tư nhiều nguồn lực để đảm bảo an toàn và riêng tư cho dữ liệu chăm sóc sức khỏe. FHIR cũng tập trung chủ yếu vào bảo mật, đảm bảo nó không chỉ đáp ứng các yêu cầu của Đạo luật về trách nhiệm.

III - Lợi ích mà HL7 FHIR mang lại là gì?

Nhìn chung, lợi ích của HL7 FHIR đối với công tác dữ liệu ngành Y tế - Chăm sóc sức khỏe trong kỷ nguyên số là:

• Khả năng hoạt động được cải thiện cho phép các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chia sẻ dữ liệu sức khỏe của bệnh nhân trên nhiều hệ thống và ứng dụng khác nhau để cải thiện sự hợp tác chăm sóc.
• Tốc độ trao đổi dữ liệu nhanh tạo điều kiện chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực giữa các nhà cung cấp, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc cho bệnh nhân.
• Quản lý sức khỏe cá nhân trở nên dễ dàng hơn nhiều đối với bệnh nhân vì tiêu chuẩn mới cho phép họ khai thác dữ liệu trên nhiều ứng dụng và hệ thống.
• Kết quả của bệnh nhân được cải thiện do nhà cung cấp của bạn có khả năng cộng tác hiệu quả với toàn bộ đội ngũ y tế và đưa ra tiêu chuẩn chăm sóc cao hơn.
• Việc đổi mới, nâng cấp phần mềm hiệu quả hơn khi các nhà phát triển sử dụng tiêu chuẩn FHIR linh hoạt, hiệu quả để tạo các ứng dụng chăm sóc sức khỏe dễ dàng tích hợp với các hệ thống EHR dựa trên đám mây.

 

Đối với các nhà phát triển phần mềm, HL7 FHIR lại mang lại các lợi ích như sau:

• Tiết kiệm thời gian và công sức: HL7 FHIR cung cấp một cấu trúc dữ liệu chuẩn và các tài liệu hướng dẫn phong phú, giúp các nhà phát triển tiết kiệm thời gian và công sức trong việc xây dựng ứng dụng y tế. Các tài liệu hướng dẫn và ví dụ sẵn có giúp nhà phát triển nắm bắt nhanh chóng cách sử dụng FHIR và triển khai các tính năng theo yêu cầu.
• Tích hợp dữ liệu dễ dàng: HL7 FHIR sử dụng các tiêu chuẩn mở như RESTful API, JSON và XML, cho phép các nhà phát triển dễ dàng tích hợp và trao đổi dữ liệu y tế với các hệ thống khác nhau. Các API FHIR cung cấp các phương thức và tài nguyên chuẩn để truy cập, tìm kiếm và cập nhật dữ liệu y tế, giúp tăng tốc quá trình tích hợp và phát triển ứng dụng.
• Linh hoạt và tái sử dụng: Mô hình dữ liệu và tiêu chuẩn của HL7 FHIR được thiết kế linh hoạt, cho phép nhà phát triển xây dựng các ứng dụng có khả năng mở rộng và tái sử dụng. Các tài nguyên FHIR có thể được kết hợp và tùy chỉnh để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của ứng dụng, đồng thời vẫn duy trì tính nhất quán và tương thích với các hệ thống khác.
• Tương tác bệnh nhân và cá nhân hóa: HL7 FHIR cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng tương tác trực tiếp với bệnh nhân và cá nhân hóa trải nghiệm người dùng. Nhờ tiêu chuẩn này, bệnh nhân có thể truy cập và quản lý thông tin y tế của mình, tương tác với hệ thống y tế và chia sẻ dữ liệu theo ý muốn.
• Hỗ trợ đa nền tảng: HL7 FHIR được thiết kế để hỗ trợ trên nhiều nền tảng và ngôn ngữ lập trình. Các tài liệu, thư viện và công cụ hỗ trợ FHIR có sẵn cho nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến, như Java, .NET, JavaScript, Python và nhiều hơn nữa.

IV - Cấu trúc của HL7 FHIR 

Về tổng quan, mô hình của HL7 FHIR được xây dựng dựa trên mô hình tài nguyên (Resource) và các thành phần liên quan. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về cấu trúc của FHIR:

Tài nguyên (Resource): Tài nguyên là đơn vị cơ bản trong HL7 FHIR, đại diện cho một đối tượng hoặc một khía cạnh của thông tin y tế. Ví dụ về tài nguyên bao gồm Patient (bệnh nhân), Practitioner (bác sĩ), Observation (quan sát), Medication (thuốc), và nhiều tài nguyên khác. Mỗi tài nguyên có một định dạng cụ thể để biểu diễn dữ liệu liên quan đến nó.

Element: Element là thành phần nhỏ nhất trong cấu trúc của một tài nguyên. Nó đại diện cho một trường dữ liệu cụ thể trong tài nguyên và chứa thông tin như tên trường, giá trị và các thuộc tính khác.

Kiểu dữ liệu (Data Types): Kiểu dữ liệu xác định các định dạng dữ liệu cơ bản được sử dụng trong HL7 FHIR. Ví dụ về kiểu dữ liệu bao gồm chuỗi (string), số (number), ngày tháng (date), địa chỉ (address), và nhiều kiểu dữ liệu khác. Các kiểu dữ liệu này có thể được sử dụng để mô tả giá trị của các trường dữ liệu trong các tài nguyên.

Extension: Extension cho phép mở rộng các tài nguyên FHIR bằng cách thêm các trường dữ liệu tùy chỉnh không có trong định nghĩa chuẩn của tài nguyên đó. Điều này cho phép mở rộng tính linh hoạt và khả năng tuỳ chỉnh của FHIR để đáp ứng các yêu cầu đặc thù của hệ thống và ứng dụng cụ thể.

Profile: Profile (hồ sơ) xác định một tập hợp các quy tắc và ràng buộc cụ thể cho một tài nguyên hoặc một nhóm tài nguyên. Nó xác định cách tài nguyên nên được sử dụng, xác thực và truyền thông giữa các hệ thống. Profile cung cấp một cách linh hoạt để tùy chỉnh và định nghĩa các yêu cầu cụ thể cho việc sử dụng FHIR.

Tổ chức cấu trúc này trong HL7 FHIR cho phép mô tả và truy cập thông tin y tế một cách linh hoạt và chuẩn mực, đồng thời đảm bảo khả năng tương thích và tích hợp dễ dàng với các hệ thống và ứng dụng khác nhau.

V - ĐỊNH DẠNG DỮ LIỆU TRONG HL7 FHIR

Trong HL7 FHIR, dữ liệu được biểu diễn bằng cách sử dụng định dạng JSON (JavaScript Object Notation) và XML (eXtensible Markup Language). Hai định dạng này được chấp nhận và hỗ trợ chính thức trong tiêu chuẩn FHIR để trao đổi thông tin y tế giữa các hệ thống và ứng dụng khác nhau.

JSON (JavaScript Object Notation): JSON là một định dạng dữ liệu gọn nhẹ, dễ đọc và dễ hiểu cho con người và máy tính. Nó sử dụng cú pháp đơn giản dựa trên cặp khóa-giá trị và cấu trúc dữ liệu phản ánh cấu trúc tương tự với các ngôn ngữ lập trình. JSON được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng FHIR hiện đại do khả năng tương thích tốt với các ngôn ngữ và công cụ phần mềm.

XML (eXtensible Markup Language): XML là một ngôn ngữ đánh dấu linh hoạt và mạnh mẽ, được sử dụng để biểu diễn dữ liệu theo cấu trúc phân cấp. Nó sử dụng thẻ và thuộc tính để xác định cấu trúc dữ liệu và mô tả thông tin. XML đã được sử dụng trong các tiêu chuẩn y tế trước khi FHIR ra đời và vẫn được hỗ trợ trong FHIR để đảm bảo tương thích ngược với các phiên bản trước.

Cả hai định dạng JSON và XML đều có thể sử dụng để biểu diễn tài nguyên và trao đổi thông tin y tế trong FHIR. Sự lựa chọn giữa hai định dạng này phụ thuộc vào yêu cầu và hệ thống cụ thể mà bạn đang làm việc.

VI - NHỮNG ỨNG DỤNG CỦA HL7 FHIR TRONG TÌNH HUỐNG THỰC TẾ

Dưới đây là một ví dụ về cách HL7 FHIR hoạt động trong một tình huống thực tế:

Giả sử bạn là một nhà phát triển phần mềm y tế và bạn đang xây dựng một ứng dụng di động để cung cấp thông tin y tế cá nhân cho bệnh nhân.

Truy cập dữ liệu y tế: Bạn sử dụng HL7 FHIR API để kết nối với hệ thống EHR (Electronic Health Record) của một bệnh viện. Bằng cách sử dụng API FHIR, bạn có thể gửi yêu cầu truy vấn dữ liệu y tế từ hệ thống EHR. Ví dụ: Bạn có thể truy vấn lịch sử bệnh án, kết quả xét nghiệm, đơn thuốc và thông tin tiêm chủng của bệnh nhân.

Giao diện người dùng: Bạn sử dụng dữ liệu y tế thu thập từ hệ thống EHR và hiển thị nó trong giao diện người dùng của ứng dụng di động. Bạn có thể hiển thị thông tin như tình trạng sức khỏe, danh sách các bệnh án trước đây, danh sách thuốc đang dùng và các kết quả xét nghiệm quan trọng.

Tương tác bệnh nhân: Với sự hỗ trợ của HL7 FHIR, bạn có thể cho phép bệnh nhân tương tác trực tiếp với dữ liệu y tế. Ví dụ: Bệnh nhân có thể cập nhật thông tin cá nhân, đặt lịch hẹn, theo dõi chỉ số sức khỏe, ghi lại triệu chứng và tạo danh sách các bác sĩ đã được thăm.

Chia sẻ dữ liệu: Nếu bệnh nhân muốn chia sẻ thông tin y tế với các nhà cung cấp dịch vụ khác, bạn có thể sử dụng HL7 FHIR để tạo ra một giao diện chia sẻ dữ liệu an toàn. Bệnh nhân có thể chọn các phần cụ thể của dữ liệu y tế mà họ muốn chia sẻ và cho phép truy cập cho các bên thứ ba, như bác sĩ chuyên khoa hoặc nhà thuốc.

…

VII- Những trường hợp thực tế áp dụng HL7 FHIR

Các tổ chức chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu đã bắt đầu sử dụng HL7 FHIR trong các hoạt động của họ. 

MAYO CLINIC

Mayo Clinic là một tổ chức y tế NGO uy tín hàng đầu trên thế giới, hiện đang có trụ sở tại Mỹ. Mayo Clinic đã ứng dụng HL7 FHIR như sau:

• Kết nối hồ sơ bệnh nhân điện tử: Mayo Clinic sử dụng HL7 FHIR để kết nối hồ sơ bệnh nhân điện tử với các hệ thống y tế khác, tạo ra sự tương tác linh hoạt và an toàn.
• Ứng dụng di động: Mayo Clinic phát triển các ứng dụng di động y tế sử dụng HL7 FHIR, giúp bệnh nhân truy cập thông tin y tế, quản lý cuộc hẹn và lịch trình chăm sóc.
• Chia sẻ dữ liệu nghiên cứu: Mayo Clinic sử dụng HL7 FHIR để chia sẻ dữ liệu nghiên cứu với cộng đồng y tế và nhà nghiên cứu, đảm bảo tính nhất quán và khả năng sử dụng dữ liệu.
• Tích hợp hệ thống y tế: Mayo Clinic tích hợp các hệ thống y tế nội bộ bằng HL7 FHIR, cải thiện khả năng quản lý thông tin và tương tác giữa các hệ thống.

APPLE HEALTH

Apple Health là một ứng dụng sức khỏe của Apple được tích hợp trên các thiết bị di động của họ. Apple Health ứng dụng HL7 FHIR như sau:

• Quản lý hồ sơ sức khỏe: Apple Health cho phép người dùng tổ chức và quản lý thông tin sức khỏe của mình (hồ sơ bệnh nhân, kết quả xét nghiệm, thông tin về thuốc, hoạt động thể chất, ...). HL7 FHIR được sử dụng để định dạng và biểu diễn các tài nguyên và thông tin sức khỏe này, tạo ra một cấu trúc chung và tương thích.
• Tương tác với các hệ thống y tế: Ứng dụng HL7 FHIR giúp Apple Health có thể tương tác và trao đổi dữ liệu với các hệ thống y tế khác. Điều này cho phép người dùng chia sẻ thông tin sức khỏe của mình với bác sĩ, bệnh viện hoặc các ứng dụng y tế khác một cách an toàn và tiện lợi.
• Kết nối nối với các thiết bị và ứng dụng khác: Apple Health cho phép kết nối với các thiết bị y tế thông minh và ứng dụng sức khỏe khác. HL7 FHIR được sử dụng để trao đổi dữ liệu và thông tin sức khỏe giữa các thiết bị và ứng dụng này.

PROGNOCIS

PrognoCIS là một hệ thống được thiết kế để hỗ trợ các cơ sở y tế quản lý thông tin bệnh nhân và quá trình chăm sóc sức khỏe phát triển Bizmatics Inc - một công ty phần mềm về y tế tại Mỹ. HL7 FHIR cũng được Bizmatics Inc. ứng dụng cho PrognoCIS như sau:

• Định dạng dữ liệu: PrognoCIS sử dụng cấu trúc và định dạng chuẩn của HL7 FHIR để biểu diễn thông tin sức khỏe trong hệ thống. Điều này đảm bảo tính nhất quán và tương thích khi trao đổi dữ liệu với các hệ thống khác.
• Trao đổi dữ liệu: PrognoCIS sử dụng giao thức trao đổi thông tin y tế (Healthcare Information Exchange - HIE) dựa trên chuẩn HL7 FHIR để gửi và nhận dữ liệu từ các hệ thống y tế khác. Điều này cho phép PrognoCIS kết nối và tương tác với các bác sĩ, bệnh viện và ứng dụng y tế khác một cách dễ dàng và an toàn.
• Tích hợp hệ thống: PrognoCIS hỗ trợ tích hợp với các hệ thống y tế khác, như hệ thống PACS (Picture Archiving and Communication System) hoặc hệ thống tài chính/bảo hiểm y tế. Bằng cách sử dụng HL7 FHIR, PrognoCIS có thể truyền thông dữ liệu sức khỏe một cách nhất quán và chính xác giữa các hệ thống này.
• Mở rộng tính năng: HL7 FHIR cho phép PrognoCIS mở rộng và tuỳ chỉnh các tài nguyên và chức năng theo nhu cầu cụ thể của cơ sở y tế. Với việc sử dụng các phần mở rộng và hồ sơ tùy chỉnh, PrognoCIS có thể đáp ứng các yêu cầu đặc thù và tích hợp với các quy trình và công nghệ khác trong tổ chức y tế.

EPIC

Epic là một trong những nhà cung cấp phần mềm y tế hàng đầu thế giới và đã triển khai HL7 FHIR trong hệ thống EHR (Electronic Health Record) của mình.

• Tương tác với ứng dụng và hệ thống khác: Epic sử dụng HL7 FHIR để tạo giao diện API cho việc trao đổi dữ liệu với các ứng dụng và hệ thống y tế khác.
• Quản lý dữ liệu bệnh nhân: Epic sử dụng HL7 FHIR để định dạng và biểu diễn thông tin bệnh nhân trong hệ thống EHR của mình.
• Hỗ trợ nghiên cứu và phân tích: Epic sử dụng HL7 FHIR để quản lý và chia sẻ dữ liệu nghiên cứu, hỗ trợ các nghiên cứu y tế và phân tích dữ liệu.
•  Tích hợp với thiết bị và ứng dụng khác: Epic sử dụng HL7 FHIR để kết nối với các thiết bị y tế thông minh và ứng dụng sức khỏe khác, cho phép tích hợp dữ liệu từ các nguồn này vào hệ thống Epic và hiển thị trong hồ sơ bệnh nhân.

VIII - Những thách thức của HL7 FHIR 

Các phiên bản khác nhau của FHIR có thể sẽ phải triển khai trên các hệ thống khác nhau. Di chuyển giữa các phiên bản FHIR gây khó khăn do thiếu khả năng tương thích ngược. Trong trường hợp này, khả năng tương tác sẽ không thành công. 

Triển khai không nhất quán của API trong hệ thống có nghĩa là không phải tất cả phần mềm sẽ hoạt động trơn tru trong khuôn khổ FHIR. 

Nhiều nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe không hiểu các nguồn lực cần thiết để phát triển các tiêu chuẩn tuân thủ và nhất quán trên toàn hệ thống. 

IX - KẾT LUẬN

Bất chấp những thách thức, HL7 FHIR vẫn được coi là tiêu chuẩn định hình tương lai của công nghệ Y tế - Chăm sóc sức khỏe.

Versatica với kinh nghiệm triển khai Data Mining Platform trong nhiều lĩnh vực (bao gồm cả giáo dục, y tế, viễn thông, tài chính - ngân hàng) sẵn sàng đồng hành cùng các tổ chức/ doanh nghiệp trên hành trình khai phá dữ liệu để đưa ra những quyết định mang tính chiến lược. Thấu hiểu nhu cầu ngày càng tăng về khai thác thông tin Y tế - Chăm sóc sức khỏe, chúng tôi đã liên kết mạnh mẽ với tiêu chuẩn HL7 FHIR. Với việc sử dụng các tài nguyên và thông điệp chuẩn của HL7 FHIR, chúng tôi xây dựng các giải pháp Data Mining Platform mạnh mẽ và linh hoạt, giúp khách hàng khai thác tối đa tiềm năng của dữ liệu Y tế - Chăm sóc sức khỏe và tạo ra những thông tin quan trọng và giá trị từ dữ liệu. 

Sẵn sàng để để Quản trị và Khai thác dữ liệu Y tế - Chăm sóc sức khỏe hiệu quả? Liên hệ ngay